Monografie

Marcin Przegiętka

Pojęcie narodowości polskiej Gestapo rozumiało w sensie ściśle etnicznym. Nie było jednak konsekwentne w stosowaniu kryterium przynależności do inteligencji. Oprócz nauczycieli i urzędników aresztowano także wielu robotników, rolników i rzemieślników. Podstawą do zatrzymania był nie tylko zawód, lecz także – między innymi – przynależność do organizacji politycznych i społecznych w II Rzeczypospolitej. Aresztowaniem były zagrożone wszystkie osoby, które według Gestapo mogły zaangażować się w działalność w tworzącej się konspiracji.

Praca zbiorowa

Książka zawiera eseje naukowe uczestników seminarium, w ramach którego dwunastu uczonych przygotowało autorskie interpretacje kluczowych elementów polskiego doświadczenia dwóch totalitaryzmów. Członkowie grupy badawczej, której prace organizowało czworo opiekunów naukowych, reprezentowali wrażliwości i metody badawcze charakterystyczne dla rożnych dyscyplin: historii i historii idei, politologii, filozofii politycznej, literaturoznawstwa, socjologii czy prawoznawstwa.

Paweł M. Mrowiński

Egzekucje należały w okupowanej Warszawie do codzienności. Większość z nich Niemcy wykonywali w ukryciu. Jednakże w październiku 1943 roku na ulicach miasta rozpoczęła się seria masowych egzekucji publicznych, trwająca aż do lutego kolejnego roku. Dziesiątki ulic, w tym Aleje Ujazdowskie, Aleje Jerozolimskie i ulica Marszałkowska, stały się miejscem masowych zbrodni na bezbronnych ofiarach.

pod red. Wandy Jarząbek

Publikacja prezentuje wyniki prac prowadzonych w ramach projektu naukowego Instytutu Pileckiego „KL Gusen jako miejsce eksterminacji Polaków”, kierowanego przez prof. Wandę Jarząbek. Historia obozu, który w powszechnej świadomości nadal pozostaje w cieniu KL Mauthausen, nie doczekała się wcześniej obszernego opracowania o charakterze monograficznym. Zgromadzony zespół autorów wypełnia tę lukę, nie tylko ukazując rozmaite aspekty życia w obozie, lecz także stawiając pytania o obecność jego historii w świadomości społecznej.

Paweł Skibiński

Totalitaryzm był bez wątpienia hańbą XX wieku, nie tylko w wymiarze europejskim, lecz także globalnym. Waga problemu nakazuje jednak nie poprzestawać na tym prostym stwierdzeniu, ale szukać odpowiedzi na pytanie, dlaczego doświadczenie totalitaryzmu dotknęło tak wiele społeczeństw w minionym stuleciu. Naturalne wydaje się przy tym poruszenie kwestii relacji, jaka istnieje między totalitaryzmem a sferą religijną, zwłaszcza o relację między totalitaryzmem a chrześcijaństwem.

Od modelu Carla J. Friedricha i Zbigniewa Brzezińskiego po zagrożenia XXI wieku

From the model proposed by Carl J. Friedrich and Zbigniew Brzeziński to the threats of the 21st century

red. Eryk Habowski

Książka jest skierowana do wszystkich czytelników zainteresowanych nie tylko zrozumieniem dziejów XX-wiecznych totalitaryzmów, lecz także wyciąganiem z nich wniosków dotyczących otaczającej nas rzeczywistości. Ani próby poddania wszystkich sfer życia człowieka kontroli, ani stosowanie zmasowanego terroru nie odeszły bowiem do przeszłości.

Joanna Kurczab

Historie tych rodzin – rozdzielonych przez wojnę, poddanych prześladowaniom, próbujących przetrwać – są niezwykle poruszające. Autorka postanowiła oddać głos samym bohaterom, dlatego głównym źródłem są tu relacje krewnych ofiar katyńskich. Dzięki podjętym szeroko badaniom udało się jej włączyć do obiegu historycznego także losy tych, których przeżycia dotychczas nie zostały opisane w publikacjach na temat sprawy katyńskiej.

Grzegorz Bębnik

„Grzegorz Bębnik ustala w przybliżeniu genezę i chronologię obecnie znanej wersji Sonderfahndungsbuch Polen, czyli Specjalnej księgi gończej dla Polski. Ta weryfikacja i solidnie uzasadnione wnioski, dotyczące czasu, miejsca i autorstwa księgi, będą z pewnością od tej pory przywoływane jako standardowe w polskiej historiografii. Monografia pozwoli na uporządkowanie informacji o niemieckich listach gończych, które w dotychczasowych opracowaniach, jak się okazuje, nie tylko były nieprecyzyjne, ale w wielu przypadkach mylne”.

prof. dr hab. Ryszard Kaczmarek

Katarzyna Bałżewska

Dzieła Józefa Mackiewicza ukazują dramatyczną historię Europy Środkowo-Wschodniej nie tylko w ujęciu faktograficznym, ale też za pomocą sugestywnie oddanych scen, opisów krajobrazu, rozmów bohaterów, ich gestów czy zachowań. Uzupełniają je opisy codziennych ludzkich zmagań w ukształtowanej przez komunizm i nazizm przestrzeni semantycznej oraz symbolicznej. Wszystko to w plastyczny sposób oddaje autentyzm totalitarnego piekła.