Opracowania źródłowe

oprac. Aleksandra Kmak-Pamirska, Barbara Świtalska-Starzeńska

Publikacja zawiera wszystkie depesze szyfrowane, w tym sekretowane, z lat 1940–1941. Ukazują one różne wątki działalności placówki, między innymi: charakter i rytm pracy polskiej dyplomacji w Szwajcarii, kwestie ekonomiczne, logistyczne oraz humanitarne podczas II wojny światowej. Tom ten jest pierwszym spośród czterech, w których zostaną zgromadzone wszystkie tego typu materiały z lat 1940–1945. Dzięki zebraniu ich w jednym miejscu i opatrzeniu naukowym komentarzem nareszcie te niezwykle ważne źródła staną się łatwo dostępne dla wszystkich badaczy oraz pasjonatów dziejów polskiej dyplomacji w czasie II wojny światowej.

Spis osób, na których nazwiska w okresie II wojny światowej zostały wystawione paszporty latynoamerykańskie przez Poselstwo RP i organizacje żydowskie w Szwajcarii

Jakub Kumoch, Monika Maniewska, Jędrzej Uszyński, Bartłomiej Zygmunt

wydanie II rozszerzone

Podczas II wojny światowej nieformalna grupa polskich dyplomatów z poselstwa RP w Bernie oraz przedstawicieli organizacji żydowskich współdziałała pod kierownictwem posła RP w Szwajcarii Aleksandra Ładosia w celu ratowania europejskich Żydów. Co najmniej od początku 1941 aż do końca 1943 r. jej członkowie nielegalnie kupowali, sporządzali i dostarczali osobom zagrożonym Zagładą sfałszowane paszporty oraz poświadczenia obywatelstwa czterech państw Ameryki Południowej i Środkowej: Paragwaju, Hondurasu, Haiti i Peru, które co do zasady chroniły ich właścicieli przed wywózką do obozów śmierci na terenach okupowanych przez III Rzeszę.

An index of people to whom the Polish Legation and Jewish organizations in Switzerland issued Latin American passports during the Second World War

Jakub Kumoch, Monika Maniewska, Jędrzej Uszyński, Bartłomiej Zygmunt

second edition

During the Second World War, an unofficial group of Polish diplomats from the Polish Legation in Bern, led by that country’s envoy to Switzerland Aleksander Ładoś, cooperated with representatives of Jewish organizations to rescue Europe’s Jews. From at least the beginning of 1941 until the end of 1943, the members illegally purchased and issued passports and citizenship certificates of four South and Central American states: Paraguay, Honduras, Haiti and Peru. These were delivered to people under threat of death in the Holocaust and served to protect their bearers from transport to the death camps located in the Third Reich.

Stanisław Srokowski

„Dziennik 1939–1944” Stanisława Srokowskiego to zapiski przedwojennego wojewody, człowieka dobrze zorientowanego w sprawach państwa, czerpiącego informacje zarówno z własnych obserwacji, jak i ze źródeł, których nie ujawnił. Spostrzeżenia Srokowskiego, pisane tonem pozbawionym egzaltacji, przełamują potoczne wyobrażenia o okupacji niemieckiej w okręgu podwarszawskim, a często, zwłaszcza w opisie postaw społecznych, szokują.